Organik Karides Yetiştiriciliği

Karidesler deniz tabanında ‘rezidü‘ olarak bilinen kirlilikten çok etkilenen canlılardan biri. Tıpkı midye örneğinde olduğu gibi karidesleri kontrollü ekolojik ortamda yetiştirip organik sertifikasıyla satışa sunmak mümkün. Yetiştiricilik için yumurta, kreş veya aklimasyon tankları gerekiyor. Yumurta transferi uzmanlık isteyen bir konu.
Yavru yumurtadan çıktıktan sonra hasat üç ila altı ay içinde yapılabiliyor. ABD’de son derece kontrollü koşullar altında büyük tanklar yerine doğal tuzlu su galerileri açılarak yapılan yetiştiricilik henüz deneme safhasında. Bu kazançlı iş için geliştirilmiş daha başka teknikler de var.

Sistemde pompalar, havalandırıcı üniteler ve su değişimi mekanizmaları kompleks bir yapı içeriyor. Finalde kilogram başına maliyetin 3 dolar düzeyinde olması bu işi kırsal alanda oldukça cazip kılıyor. Yapay göletlerde bu maliyet biraz daha yüksek… Karides üretimi esasen organik nitelikli endüstriyel bir uğraşı. Küresel üretim 1,8 milyon ton civarında ve yaklaşık 12 milyar dolarlık bir pazarı ifade ediyor. ABD, Çin, Tayland, Brezilya, Meksika ve Ekvator en büyük üreticiler. Hastalıklara duyarlı olan organik nitelikli karides çiftliklerinin ‘monokültür’ anlayışı içinde özel alanlarda yetiştirilmesi gerekiyor. Şimdi deniz ortamından çok tecrit edilmiş karasal göletlerde yetiştiricilik yapılıyor. Sadece ’kuluçkahane’ adı verilen kapalı tanklarda yavru üretimi yapan satan işletmeler de var. Bunlar şimdiden bir alt sektör oluşturmuş durumda. Yumurta sayısı çok yüksek olan karideslerin verimliliği ekolojik koşullarda tatmin edici. Yüksek kesimler hariç Türkiye’nin iklimi ve kıyıların sucul özellikleri karides yetiştiriciliğine oldukça uygun. Sıcak iklim özelliği gösteren Akdeniz kıyıları ise dünyadaki ideal bölgelerden biri… En çok ilgi gören çeşit ise lezzeti ve görüntüsüyle jumbo’ olarak bilinen iri boydaki karidesler.

Karides Türk mutfağına henüz tam yerleşmese de yavaş yavaş balıkçı tezgâhlarında önemli bir yer işgal etmesi, Türk mutfağı için ümit vaat ediyor. Bu işe yatırım yapacak girişimciler önce ithalat yaparak bu pazarı tanıyabilir hatta kendi markalarıyla donmuş ya da taze karidesleri piyasaya sürerek ürünlerini şimdiden markalaştırabilirler.

Kısacası organik menşeli karides işine merak saran girişimcilerin doyurucu bilgilere ulaşması için ‘U.S. Marine Shrimp Farming Program’ (usmsfp.org) ve ‘The National Shellfisheries Association’ (shellfish.org) web sitelerini ziyaret etmelerinde yarar var.